Een schilder en zijn handelaar
Amedeo Modigliani en zakenman Paul Guillaume ontmoeten elkaar in 1914. De tentoonstelling in de Orangerie schetst de verhouding tussen de twee mannen en de invloed van die ‘rencontre’ voor het werk van de schilder.
H
et is 1906 wanneer de 22-jarige Italiaanse kunstenaar, met Joodse roots, in Parijs arriveert. De Lichtstad is op dat moment het brandpunt van de wereld wat betreft artistieke activiteit. Modigliani omarmt na aankomst aanvankelijk de beeldhouwkunst, onder leiding van de grote Brancusi. De beelden op de tentoonstelling doen je dan ook meteen denken aan die van zijn Meester. In 1914 wisselt hij van koers en grijpt weer naar het penseel. Nog geen handvol werken met natuur of stadsgezicht als onderwerp, wel hoofdzakelijk portretten en menselijke figuren. Deze terugkeer naar het werken op canvas wordt aangemoedigd door Paul Guillaume die hem financieel steunt en zijn werk aan de man brengt in het Parijse artistieke circuit. Ook diens appartementen hangen vol met werken van zijn bevriende schilder. Projecties zo groot als de muur bevestigen dat. Dichter Max Jacob bracht hen met elkaar in contact. Een portret van galeriehouder Guillaume door Modigliani en foto’s van de beide heren, in het schildersatelier en samen wandelend op de Promenade des Anglais te Nice, hebben dan ook hun terechte plaats op deze expositie die de periode van hun samenwerking en vriendschap beslaat. Beiden houden bovendien van Afrikaanse kunst, literatuur en poëzie.
Modigliani is vooral bekend van zijn portretten van vrouwen met lange nekken, ongelijke, lege ogen en rare neuzen; je herkent meteen zijn hand. De vrouwen zijn van dichtbij geschilderd. Door hun starre expressie, nooit lachend, lijken ze echter niet toegankelijk. In de oranje zaal van de Orangerie kan je eindeloos wachten op een toenadering. En toch raken ze je. Etaleert het de eenzaamheid waarmee de van jongs af ziekelijke Amadeo, wat versterkt werd door zijn drank- en drugsgebruik, worstelt? Vaak schrijft hij de titel op het tableau. Hij schildert ook ongegeneerd naakt. Na de dood van de gedreven kunstenaar in 1920 op 36-jarige leeftijd, zal Paul Guillaume Modigliani’s werk blijven promoten, ook in de Verenigde Staten. Deze tentoonstelling etaleert de vriendschapsrelatie over de dood heen van de zakenman ten opzichte van zijn kunstenaar.
Info:
Amedeo Modigliani Een schilder en zijn handelaar.
Musée de l’Orangerie
Jardin des Tuileries Place de la Concorde (côté Seine) 75001
tot 15 januari 2024. Paris http://www.musee-orangerie.fr
Vaste collectie met o.a. De waterlelies van Claude Monet inbegrepen in ticket
Tekst en foto’s : Chris Rachel Spatz .
Meer van haar op Parijsmagazine >>>>
