Het instituut is in 1906 gesticht en op 23 januari 1911 officieel geopend door prins Albert I van Monaco.
Hieronder valt ook het Musée océanografique de Monaco (gehuisvest in Monaco). Albert I was een pionier in de oceanografie: hij presenteerde de resultaten van zijn onderzoekingen bij diverse instituten, zoals de Académie des sciences, waar hij lid van was. Hij organiseerde cursussen en conferenties, die hij wilde presenteren op een vaste locatie: dat werd het Insitut Océanographique de Paris.
Het pand is gebouwd naar ontwerp van de architect Henri-Paul Nénot en bevat twee amfitheaters, drie laboratoria en een appartement voor de directeur. Sinds 2011heet het “Maison des Océans”. De gevel is uitbundig versierd met zeedieren, wandschilderingen van de decorateur Léon Laugier (1879-1962):
Het is niet (meer) geopend voor publiek, je kunt er nu zalen huren voor lezingen ed. wanneer de receptie bezet is en je vraagt of je even mag rondkijken dan kan dat. In de zalen rechts van de ingang zijn soms exposities over de oceanen, vroeger en nu.
195, Rue St. Jacques (5e arr); Métro: Luxembourg